Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Santolina decumbens & Iris foetidissima

fotò
fotò
Erbo-santo

Santolina decumbens

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Gardo-raubo, Tuo-verme, Trufamando, Ferigoulo-fèro, Ambròsi.

Noms en français : Aurone femelle, Camomille de Mahon.

Descripcioun :
L'erbo-santo trachis en bartas de formo redouno emé de fueio blanquinouso e di proun óudouranto. En deforo de nosto relarg de basso Prouvènço s'atrovo quàsi jamai.

Usanço :
Èi vertuouso contro li verme (Tuo-verme), ajudo à digeri e lucho contro lis espaime (emplegado subretout pèr li bèsti). Sougno peréu li plago en maceracioun dins l'aigardènt. S'emplego en essènci, pamens fau saupre qu'èi neuroutoussico. La gardo-raubo servié tambèn contro lis arno (mousco d'armàri).

Port : Aubret
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Santolina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Cresten venta - Garrigo
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Santolina decumbens Mill., 1768

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Santolina decumbens & Iris foetidissima

RR
ges
ges
C
ges
ges
ges
ges

Coumpara Erbo-santo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò